AB'nin Rekabetçilik Pusulası: Avrupa’nın Geleceğe Atacağı Adımlar

Avrupa Birliği, 29 Ocak 2025 tarihinde, Competitiveness Compass (Rekabetçilik Pusulası) adı verilen yeni bir yol haritası yayınlayarak, kıtanın ekonomik dinamizmini yeniden canlandırmayı ve sürdürülebilir bir büyümeyi güvence altına almayı hedefliyor.

Rekabetçilik Pusulası,  Mario Draghi'nin Avrupa rekabet gücünün geleceğine ilişkin raporunun analizine dayanıyor.

Draghi raporunda AB'nin rekabet gücünü artırması için  üç gereklilik tespit edilmiş:

🔍Yenilik açığını kapatmak 

🔍Ekonomiyi karbondan arındırmak

🔍Bağımlılıkları azaltmak

Pusula, bu zorunlulukların gerçeğe dönüştürülmesine yönelik bir yaklaşım ortaya koymaktadır. 

Rekabetçilik Pusulası ile AB’nin “yeşil” ve “rekabetçi” olma hedeflerini birbirine kaynaştırma çabası ile sürdürülebilirlik ve büyüme arasındaki dengeyi kurma isteği güçlü şekilde hissediliyor.

 Pusula'nın Temel Hedefleri: Üç Dönüştürücü Zorunluluk

🌈İnovasyon Açığını Kapatmak: Yeni teknolojilerin (kuantum, biyoteknoloji, uzay, ileri malzemeler, yapay zeka vs.) geliştirilmesinin ve yayılmasının hızlandırılması; start-up ve scale-up şirketlerine daha iyi destek verilmesi hedefleniyor.

🌈Ekonomiyi Sera Gazı Salınımını Azaltırken Rekabetçi Kılmak (Decarbonisation + Competitiveness): Sanayi sektörlerinde temiz teknolojilere geçişin teşvik edilmesi, enerjinin uygun fiyatlı ve çevre dostu hale getirilmesi, özellikle “enerji yoğun” sektörlerde dönüşümün desteklenmesi planlanıyor.

🌈Bağımlılıkları Azaltmak / Stratejik Güvenliği Artırmak:Kritik hammadde tedariki, temiz enerji kaynakları, teknolojik altyapı gibi “stratejik alanlarda” dışa bağımlılığın azaltılması ve tedarik zincirlerinin güvenliğinin sağlanması vurgulanıyor.

Destekleyici Araçlar – Yatay İnisiyatifler

Bu üç zorunluluk alanının üzerine, pusula, bütün sektörler ve üye devletlerde rekabet gücünü arttırmak için “yatay etkenler” diyebileceğimiz destekleyici başlıklar koyuyor; 

• Basitleştirme (Simplification): Mevzuat, raporlama kuralları, bürokratik engeller — özellikle sürdürülebilirlik (raporlama, due diligence) yükümlülüklerinde kolaylıklar getirilmesi. 
• Tek Pazarın Engellerinin Kaldırılması: Üye devletler arasında uyum, tek pazar içinde iş yapmanın, sınırları aşmanın kolaylaştırılması.
• Finanslama Rekabetinin Güçlendirilmesi: Yatırımların akışının kolaylaştırılması, risk sermayesinin büyütülmesi, tasarrufların yatırım fırsatlarına dönüştürülmesi. 
• Nitelikli İş Gücü ve Beceri Geliştirme: Eğitim, yeniden beceri kazandırma, yetenekli çalışanların istihdamı, dijital yetkinlikler ve yüksek teknoloji alanlarında uzmanlaşma sağlanması.
• Daha İyi Koordinasyon: AB düzeyinde ve üye devletler arasında politikaların eşgüdümlü olması, yatırımların stratejik olarak yönlendirilmesi, mevzuat süreçlerinde ortaklıkların artırılması.

Ticaret ve Çevre Haftası

Dünya Ticaret Örgütü (WTO) Sekreteryası tarafından 7-11 Ekim 2024 tarihleri arasında düzenlenen Beşinci Ticaret ve Çevre Haftası'nda temiz enerji için temel bir itici güç olarak ticaret politikaları tartışıldı.

Ticaret ve Çevre Haftası boyunca, DTÖ üyeleri tarafından düzenlenen yan etkinlikler; plastik kirliliği, kritik mineraller, sürdürülebilir tarım, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA), gönüllü sürdürülebilirlik standartları, gömülü emisyonların hesaplanması, çevresel mal ve hizmetler, yenilenebilir enerji, doğa dostu ticaret ve ticaretle ilgili iklim önlemleri gibi çok çeşitli konulara odaklandı.

Yeşil Tedarik Zincirleri, Düşük karbon Ekonomisi ve Dış Ticarete Yansımaları

Türk Dışticaret Vakfı tarafından düzenlenen "Dış Ticaret Uzmanlık Eğitimi Sertifika programında "Yeşil Tedarik Zincirleri ve Dış Ticaret" ile "Düşük Karbon Ekonomisi ve Dış Ticarete Yansımaları" konularını paylaştım.

Sürdürülebilir Kalkınma için Küresel Amaçlar ve Avrupa Yeşil Mutabakatıyla değişen rekabetin kuralları, döngüsel ekonomi ve düşük karbon ekonomisi uygulamaları ile şekilleniyor. Dış ticaret açısından bu değişimi nasıl okumalıyız? Hedef pazar ve sektör analizinde dikkate alınması gereken yeni kriterler neler olacak? Nasıl hazırlanacağız? Dönüşümün finansmanını nasıl sağlayacağız? gibi bir çok konuyu inceledik.

Eğitmenlerinden olduğum sezonun ikinci Dış Ticaret Uzmanlık Eğitimi Sertifika Programı Zoom üzerinden 29 EKİM 2022 günü başlayacak.

Yine, "Yeşil Tedarik Zincirleri ve Dış Ticaret" ile "Düşük Karbon Ekonomisi ve Dış Ticarete Yansımaları" konularını paylaşacağım.

OVP - Orta Vadeli Programda Yeşil Dönüşüm

Resmi Gazete’nin 4 Eylül 2022 tarihli mükerrer sayısında yayımlanan, 2023-2025 dönemi ekonomik hedefleri kapsayan Orta Vadeli Program'da (OVP), "Yeşil Dönüşümün" makroekonomik hedef ve politikaları da yer alıyor.

İklim Şurası Sonuç Raporu Açıklandı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 21-25 Şubat tarihlerinde düzenlenen İklim Şurası'nda, İklim Uyumlu Şehirler, İklim Dostu Tarım, Kuraklık Eylem Planı, Çevreci ve Temiz Ulaşım Ağı, Yeşil Enerji, Yeşil Ekonomi ve İklim Eğitimi alanlarında alınan kararlar sonuç raporu ile açıklandı.  

Uygulamalarla Yeşil Ekonomi - Mobilya Sektör Örneği

Dünya mobilya imalatının %25'i Avrupa Birliği'nde gerçekleştiriliyor. 

AB tüketicileri her yıl 10.5 milyon ton mobilya alıyor. 10 milyon ton mobilya atıyor.

Atmak yerine yeniden kullanmak için; 

İsveç mobilya markasının mobilyaları yenilemek yoluyla atık önleme yaklaşımı sürdürülebilirlik  açısından çarpıcı bir örnek. 

Firma, mobilyaların tamiri ve bakımı ile yeniden kullanımı için 12 ülke tüketicisine kendilerine en yakın döşemeci firmaları online rehber ile sunuyor. 

Yeşil işler; Mobilyaların tamiri ve bakımı ile yeniden kullanımı ve geri dönüşümü için  157.000 yeni iş yaratılmış durumda.

Karbon emisyonu; 5 milyon ton CO2 salımı engelleniyor.

COP26 Müzakerelerinin Sonuç Raporu Açıklandı

Birleşik Krallık, 31 Ekim - 13 Kasım 2021 tarihlerinde Glasgow'da 26. BM Taraflar İklim Değişikliği Konferansı'na (COP26) ev sahipliği yaptı.

Paris Anlaşması ve BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin hedeflerine yönelik eylemleri hızlandırmak için bir araya gelen taraflar arasındaki  müzakerelerin  sonuçları açıklandı. 

Ulaşmak için tıklayınız.

Yeşil Çalışma Hayatı; Yeşil İşler ve Yeşil Beceriler

UNEP tarafından yeşil işler şu şekilde tanımlanmaktadır: Enerji ve hammadde tüketimini azaltır, sera gazı emisyonlarını sınırlar, atık ve kirliliği en aza indirir, ekosistemleri korur ve onarır, işletmelerin ve toplulukların iklim değişikliğine uyum sağlamasına imkân tanır. Ayrıca yeşil işlerin aynı zamanda insana yakışır işler olması gerekir (UNEP, 2008). 

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) yeşil işleri; " İster imalat ve inşaat gibi geleneksel sektörlerde olsun, isterse yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği gibi yeni ortaya çıkan yeşil sektörlerde olsun, çevreyi korumaya veya eski haline getirmeye katkıda bulunan insana yakışır işlerdir." şeklinde tanımlıyor. 

Yeşil işler;

Enerji ve hammadde verimliliğini artırmaya,

Sera gazı emisyonlarını sınırlamaya,

Atık ve kirliliği en aza indirmeye,

Ekosistemleri korumaya ve geri kazandırmaya,

İklim değişikliğinin etkilerine uyumu desteklemeye katkı sağlıyor.   

Yeşil işlerden beklenen faydaların sağlanabilmesi ise kirlilik azaltma ve atık önleme, çevresel iyileştirme, sürdürülebilir tedarik, enerji üretimi ve yönetimi gibi ekonomik faaliyetlerin çevresel sürdürülebilirliğini sağlayan becerilerin geliştirilmesi sürecini beraberinde getiriyor. 

Yeşil Ekonomi ve Dış Ticaret

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından  Yeşil Ekonomi, "En basit ifadeyle yeşil ekonomi, düşük karbonlu, kaynakları verimli kullanan ve sosyal olarak kapsayıcı bir ekonomi olarak düşünülebilir." şeklinde tanımlanmaktadır.